W naszej szkole, we wszystkich klasach I-VIIIrealizowany jest program profilaktyczny „Spójrz Inaczej”.
Program ten w swoich założeniach ma zapobiegać powstawaniu negatywnych zachowań u dzieci i młodzieży. Program uczy dzieci rozumienia siebie i innych, rozpoznawania i zaspokajania własnych potrzeb, wyrażania emocji w konstruktywny sposób, uczy lepszego radzenia sobie z problemami, rozwija umiejętności dobrego współżycia z innymi i znajdowania w sobie oparcia w trudnych sytuacjach tak, aby w przyszłości uczniowie nie sięgali w tym celu po środki uzależniające.
Autorami programu są Andrzej Kołodziejczyk, Ewa Czemierowska i Tomasz Kołodziejczyk. Scenariusze zajęć zostały opracowane w oparciu o dwa amerykańskie programy, zaadaptowane i sprawdzone w polskich warunkach przez zespół psychologów, socjologów i pedagogów, dając bardzo dobre efekty wychowawcze i profilaktyczne. Program „Spójrz Inaczej” został pozytywnie zaopiniowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Polskie Towarzystwo Psychologiczne, od ponad 15 lat jest wprowadzany w wielu szkołach podstawowych, gimnazjach i świetlicach socjoterapeutycznych w Polsce.
W naszej szkole program realizowany jest przez psychologa szkolnego i nauczycieli wychowawców, którzy zdobyli kwalifikacje do prowadzenie tych zajęć .
Treści Programu „Spójrz Inaczej” są realizowane metodami i technikami odpowiednimi do wieku uczniów; rozkład treści bierze pod uwagę również cele rozwojowe właściwe dla danego etapu nauczania i wychowania.
Scenariusze zajęć dotyczą następujących grup tematycznych
1. Przeżywanie i wyrażanie uczuć i emocji
2. Funkcjonowanie w grupie
3. Budowanie poczucia własnej wartości
4. Rozwiązywanie problemów i konfliktów
5. Troskę o zdrowie i problemy uzależnień
Szczegółowe treści Programu „Spójrz Inaczej” to:
- Uczucia przeżywane przez człowieka – rozpoznawanie i nazywanie uczuć, uświadamianie sobie i akceptacja własnych uczuć, rozpoznawanie i akceptacja uczuć innych osób, rozumienie i wyrażanie uczuć pojawiających się w sytuacjach trudnych, rola emocji i uczuć w życiu, uczenie się sposobów pozytywnego wpływania na swój nastrój oraz nastrój innych.
- Rozumienie innych ludzi – dostrzeganie i akceptowanie różnic w wyglądzie, zachowaniu i upodobaniach, dostrzeganie wyjątkowości i niepowtarzalności każdego człowieka, docenianie innych.
- Poczucie własnej wartości - akceptowanie własnego wyglądu, własnej niepowtarzalności, świadomość swoich sukcesów i mocnych stron, docenianie siebie.
- Dziecko jako członek rodziny – rozumienie roli rodziny i swojej roli w rodzinie, wzajemna pomoc w rodzinie, własna rola i wpływ na atmosferę w rodzinie, poczucie wspólnoty ze swoja rodziną, rozumienie różnych sytuacji rodzinnych.
- Dziecko jako członek grupy rówieśniczej – klasa szkolna, wzajemny wpływ, pomaganie i otrzymywanie pomocy. Przyjaźń i koleżeństwo. Konieczność istnienia
i przestrzegania norm, reguł i zasad we wzajemnych kontaktach. Współdziałanie
i współpraca. Wpływ grupy na jednostkę – nacisk grupowy, namawianie
i odmawianie. - Podejmowanie decyzji. Kryteria służące podejmowaniu decyzji, emocje towarzyszące podejmowaniu decyzji. Rozważanie konsekwencji przy podejmowaniu decyzji. Odpowiedzialność za własne decyzje. Decyzje związane z ryzykiem . Zmiana decyzji.
- Rozwiązywanie problemów i konfliktów. Strategie rozwiązywania problemów. Rozwiązywanie problemów klasowych. Konflikt jako naturalne zjawisko
w kontaktach z innymi. Podstawy wiedzy o konfliktach – definicja, przyczyny, pozytywne i negatywne strony konfliktu, emocje pojawiające się podczas konfliktów. Sposoby rozwiązywania konfliktów – strategie zachowań. - Sytuacje trudne w kontaktach z innymi – radzenie sobie ze złością, odrzuceniem, wstydem, dokuczaniem, skarżeniem. Agresja i przemoc w szkole – sposoby zapobiegania i radzenia sobie z nimi.
- Potrzeby człowieka – rozpoznawanie swoich potrzeb, ich znaczenie. Związek między zachowaniami a zaspokojeniem potrzeb. Przyzwyczajenia, nawyki i ich rozpoznawanie. Zmiana przyzwyczajeń. Potrzeby a zachcianki.
- Świadomość zmian we własnym życiu i rozwoju – rozwój jako proces, indywidualne tempo zmian. Plany na przyszłość i warunki ich realizacji. Dorosłość i dojrzałość.
- Dbanie o zdrowie – zdrowy i niezdrowy sposób życia, możliwość samodzielnego dbania o zdrowie. Podejmowanie właściwych decyzji zdrowotnych. Równowaga fizyczna i psychiczna. Odróżnianie produktów jadalnych, niejadalnych i szkodliwych dla zdrowia. Rozpoznawanie substancji trujących i zasady postępowania z nimi. Zasady używania i przyjmowania lekarstw.
- Substancje psychoaktywne. Wpływ nikotyny na organizm, przyczyny rozpoczynania palenia papierosów, skutki używania nikotyny. Alkohol i jego działanie, przyczyny używania alkoholu, szkody związane z używaniem alkoholu - skutki bezpośrednie
i odległe, mechanizm uzależnienia od alkoholu, mechanizmy współuzależnienia
w rodzinie z problemem alkoholowym. Narkotyki – rodzaje i przyczyny ich używania. Skutki używania narkotyków.
Przygotowano na podstawie Opis programu ”Spójrz Inaczej” www.spojrzinaczej.pl
Opracowała: Dorota Błocka